Verslag voorstellingen Oktober 2020

De twijfels vooraf waren groot. Kan een West-Friese geschiedenis waarheidsgetrouw in een boeiende en grootse voorstelling vertolkt worden? Het antwoord: Ja, dat kan. En hoe!

Het was te zien dat initiator Hans Blom met hart en ziel aan dit enorme project heeft gewerkt. Kosten noch moeite zijn gespaard. Dat resulteerde in een adembenemende voorstelling, die een ingrijpende geschiedenis te vertellen heeft.
Westfriese Helden 40-45 is een een fantastisch spektakel waarbij toeschouwers verrast worden met muzikaliteit en acteertalent van West-Friese bodem. Al bij aanvang wordt menig toeschouwer kippenvel aangedaan door het vierstemmige openingsnummer van Maartje Koning, Bodien Koopman, Jonna Koopman en Inge Heddes. 'Ken je mij?' zet het publiek aan het denken en vertolkt de missie van HB inspirations: Verhalen doorvertellen en jongere generaties bewust maken van het gebeurde. Opdat de geschiedenis gekend en nooit vergeten wordt.

Al direct na het openingsnummer waan je, je als publiek zijnde bij de dodenherdenking op de Gerard Veldmanbrug door de trompetklanken van Hidde Meisner en de intieme stilte die volgt. Het zijn de rake vragen van kleinkind Sophie waarna Opa waarheidsgetrouw over het ontstaan van de oorlog, de wapendroppingen in West-Friesland en de slag bij Rustenburg vertelt.
Frank Braas neemt het publiek mee in de verbijstering van de eerste oorlogsjaren en het koor opent ijzersterk met 'Niets te kiezen' waarbij zij kordaat hun plaatsen innemen. Opvallend is hoe mooi het koor bij elkaar kleurt, zowel qua stemmen als de kleding die perfect op elkaar afgestemd is. De veelzijdigheid van Westfriese Helden 40-45 blijkt wanneer Monique Koopman het operanummer 'Vroeger is een verre ster' ten gehore brengt. En dan zijn er natuurlijk nummers uit Soldaat van Oranje die ogenschijnlijk perfect in het programma passen, maar ten dele tekstueel gezien soms niet helemaal logisch op hun plek vallen en vraagtekens oproepen.

Vanaf dat moment wordt de aandacht getrokken door het 22 meter brede filmdoek waar de verzetslieden zich klaar maken om wapens op te halen... Monique Dekker zingt over deze fatale rit met het nummer 'De weg naar de
hel' (Highway to Hell). In het eigen gecomponeerde 'De Gerard Veldmanbrug' neemt de stilte bezit over de zaal wanneer het slagveld zichtbaar is. Heel klein wordt er ingezet met 'Sound of silence', dat door de jeugdleden in een bijzonder meerstemmig arrangement de tragedie in de voorstelling opschroeft. Wanneer deze kippenvelhymne eindigt zit je in het publiek met de buikspieren aangespannen te wachten tot het doek valt voor de pauze. Maar het zijn Opa en Sophie die direct de verhaallijn voortzetten. Er blijkt nog veel meer gebeurd te zijn dan de slag bij Rustenburg. Op het scherm is de onrust in Ursem afgebeeld. 
Tussen alle professionaliteit door geeft Inspirations hier kleine dilettanterige blijk door de montage van de filmbeelden. De mooi gezongen 'Laatste Dans' leidt het publiek met een enigszins onduidelijke boodschap de pauze in.
Na de pauze zet het projectkoor wederom sterk in, de samenwerking tussen band, koor en filmbeelden is buitengewoon goed. Vooral in de sleutelnummers 'Lost' de 'Things we lost in the fire' zingt het koor met power wordt de schouwburg gevuld met de intentie die zij uitdragen tijdens de nummers. Desondanks zijn het de prachtige filmbeelden en fraaie montages die tijdens deze nummers de aandacht trekken en de geschiedenis vertellen. Het verhaal vergt op dit punt ook veel van Han Teunisz en Sophie Hofstra, maar zij blijven glorieus overeind in hun rol als opa en kleinkind. Met scherpe opmerkingen pakt Sophie de zaal in terwijl Opa de geschiedenis nauwkeurig uiteenzet. Marjola Vreeker neemt in het nummer 'Als rennen geen zin meer heeft' de doorgewinterde solist Maartje Koning bij de hand. Samen maken zij de machteloosheid van de aanwezigen op boerderij De Houtlust duidelijk. In het nummer 'Lege stoelen, lege tafels' door Tom Bregman, wordt de aangerichte schade duidelijk zichtbaar waarbij vooral de vele namen van slachtoffers, de Westfriese Helden, een scherp beeld op het netvlies vormen. 
Het blijft echter niet bij tragedie en ellende in Westfriese Helden. Het doorzettingsvermogen tijdens én na de de oorlog wordt onder andere gebracht naar aanleiding van de dapperheid die mevrouw De Boer toonde toen zij en haar kinderen destijds als enigen het drama Houtlust overleefden. In dit deel met werd vooral duidelijk hoe belangrijk de rol van dirigent Martijn Bos was tijdens de voorstelling. Met heel zijn lichaam danste hij de aanwijzingen voor zowel koor als band. Een genot om naar te kijken.
In het laatste deel werd toegewerkt naar de bevrijding. Op een leeg podium zong Antoinette Braas 'Het geluid van de vrede' met muzikale begeleiding van bandleider Patrick Rus op de accordeon. In de zaal werd een spanning opgebouwd waar je kon voelen hoe zeer er gesnakt werd naar de bevrijding. Westfriese Helden 40-45 onderscheidt zich hier van andere oorlogsproducties door het publiek een verbluffende einde van de voorstelling te bezorgen. Na al het drama kwamen er van alle kanten échte pipers die met hun doedelzakken en tromgeroffel in één klap de Schouwburg in bevrijdingsstemming omtoverde. Het koor volgde met vlaggen en een uitgelaten stemming.

Voor wie dacht dat de voorstelling dan klaar was, had het mis. Met een swingend 'Ik geloof in het leven' werd de feeststemming doorgezet en een bruggetje geslagen naar het heden: Op het scherm werden beelden vertoond van bevrijdingsfeesten... Voor velen (vooral in de jongere generaties) zal dit een eye opener geweest zijn: "Met dit gevoel van dankbaarheid moeten we inderdaad deze vrijheidsfeesten vieren."

De laatste toegift kwam van de jeugd met het moeilijke en hoge 'Euphoria'. Sophie sloot hierbij aan bij de jeugdleden van het koor en hiermee was de cirkel rond.
​
Westfriese Helden 40-45 is een groots en geslaagd spektakel met een verhaal die tot vaderlands geschiedenis behoort.
Opdat wij nooit vergeten.